Sun and Sea Listening House

Sun and Sea Listening House is een installatie op broekzakformaat van drie kunstenaars uit Litouwen: Rugilė Barzdžiukaitė, Vaiva Grainytė en Lina Lapelyte. In hun samenwerking geven zij speciale aandacht aan de relaties tussen documentaire en fictie, werkelijkheid en poëzie, waarmee ze de snijvlakken tussen theater, muziek en beeldende kunst doorbreken. 

In 2019 vertegenwoordigden de kunstenaars Rugilė Barzdžiukaitė, Vaiva Grainytė en Lina Lapelyte Litouwen op de 58e Biënnale van Venetië met de opera-performance Sun & Sea (Marina), die de Gouden Leeuw in de categorie Beste Nationale Bijdrage ontving. 

Tijdens de performance keek het publiek vanaf een balkon neer op een zandstrand waarop ontspannen vakantiegangers op handdoeken lagen te zonnen en die geregeld in samenzang uitbarstten. Het waren operaliederen die ze ten gehore brachten, met luchtige, spitsvondige teksten, operette dus eigenlijk, maar met een ernstige boodschap over de wereldwijde verwoesting van onze leefomgeving. Daarmee brachten zij, op humoristische maar impactvolle wijze, de urgentie van klimaatverandering onder de aandacht.

De kleine, lichtblauw geschilderde Sun and Sea Listening House is hiervan een compacte uitvoering, waarvoor de kunstenaars strikte regels hebben opgesteld over hoe het eruit moet zien en gebruikt dient te worden. Bezoekers kunnen zich hier even terugtrekken uit de buitenwereld. 

Het huisje is een replica van een strandcabine waarin fragmenten van de oorspronkelijke opera-performance uit Venetië zijn te horen. De vloer is bezaaid met aangespoeld afval, verzameld op het nabijgelegen Noordzeestrand. Uit kleine boxen klinkt de muziek en op de banken liggen kranten waarin de teksten zijn opgenomen.

Iedereen die hier binnentreedt is niet langer slechts publiek, maar hoofdrolspeler. Zing mee, overdenk ondertussen onze omgang met de natuur en bezin! Wees welkom in het nostalgische theater van het geheugen, dat een klaagzang is op een verloren wereld, een tijd waarin een ecologisch evenwicht nog gewoon was.

Curator: Joost Bergman

Afbeelding: Rugilė Barzdžiukaitė (1983), Vaiva Grainytė (1984), Lina Lapelyte (1984), Sun and Sea Listening House, 2022. Houten cabine, metalen deur, zand, gevonden voorwerpen, audio en documentatie. Collectie Hartwig Art Foundation. Toegezegde gift aan de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed/Rijkscollectie. Foto Studio Gerrit Schreurs